Indira Gandhi – życie, osiągnięcia, wpływ na Indie

Indira Gandhi była jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii Indii. Jej życie i kariera polityczna były pełne wyzwań, sukcesów i dramatycznych momentów, które wpłynęły na kształt współczesnych Indii. Jako pierwsza i jak dotąd jedyna kobieta na stanowisku premiera kraju, jej dziedzictwo jest niezmienne.

Wczesne lata życia Indiry Gandhi

Urodzona 19 listopada 1917 roku w Allahabadzie, Indira Priyadarshini Gandhi była jedynym dzieckiem Jawaharlala Nehru, pierwszego premiera Indii. Jej dzieciństwo nie było łatwe – ojciec często przebywał w więzieniu za działalność niepodległościową, a matka zmarła na gruźlicę, kiedy Indira była jeszcze młoda. Mimo tych trudności, zdobyła wykształcenie najpierw w Kalkucie, a później na Uniwersytecie w Oksfordzie, choć studiów tam nie ukończyła.

Indira wcześnie zaangażowała się w działalność polityczną, dołączając do Indyjskiego Kongresu Narodowego w 1938 roku. Jej małżeństwo z Feroze Gandhim również miało swoje korzenie w polityce – oboje zostali aresztowani przez Brytyjczyków w czasie walki o niepodległość w 1942 roku.

Jak Indira Gandhi wpłynęła na politykę Indii?

Indira Gandhi wstąpiła do polityki po śmierci ojca w 1964 roku, szybko zdobywając wpływy w Indyjskim Kongresie Narodowym. W 1966 roku została premierem Indii, co zapoczątkowało jej długą, choć kontrowersyjną karierę na tym stanowisku. Jej rządy były pełne wyzwań, zarówno wewnętrznych, jak i międzynarodowych.

Jednym z najważniejszych osiągnięć było znacjonalizowanie banków w 1969 roku, co miało na celu zmniejszenie ubóstwa i zwiększenie kontroli państwa nad gospodarką. W tym samym roku doszło do rozłamu w Kongresie, ale Indira zdołała utrzymać władzę, zyskując poparcie partii socjalistycznych i komunistycznych.

Wojna z Pakistanem i narodziny Bangladeszu

Rok 1971 był kluczowy dla jej rządów. Indie pod jej przywództwem wsparły Pakistan Wschodni w wojnie o niepodległość, co doprowadziło do powstania Bangladeszu. Konflikt ten nie tylko umocnił pozycję Indii jako regionalnego hegemona w Azji Południowej, ale także przyniósł Indirze ogromne uznanie na arenie międzynarodowej.

Jej działania miały jednak swoje koszty. Stosunki z USA pogorszyły się, a Richard Nixon, ówczesny prezydent USA, miał ją za „czarownicę”. Pomimo tego, Związek Radziecki pozostał wiernym sojusznikiem Indii.

Polityka gospodarcza i socjalna Indiry Gandhi

Indira Gandhi przewodziła jako premier trzem planom pięcioletnim, z których Zielona Rewolucja była najważniejsza. Dzięki niej Indie stały się niemal samowystarczalne w produkcji żywności, co znacząco poprawiło bezpieczeństwo żywnościowe kraju. Jednak nie wszystkie jej plany gospodarcze zakończyły się sukcesem – niektóre z nich były krytykowane za pochopność i zbytnią kontrolę państwa nad gospodarką.

Zielona Rewolucja

Gandhi zainicjowała Zieloną Rewolucję, która przekształciła Indie z kraju uzależnionego od importu zboża na państwo, które potrafiło się samodzielnie wyżywić. Było to jedno z jej największych osiągnięć, dające Indiom stabilność gospodarczą i polityczną.

Inne reformy obejmowały zniesienie przywilejów arystokracji i wprowadzenie równej płacy dla kobiet i mężczyzn, co miało na celu zwiększenie sprawiedliwości społecznej w kraju.

Jakie były kontrowersje wokół rządów Indiry Gandhi?

Rządy Indiry Gandhi były naznaczone zarówno sukcesami, jak i kontrowersjami. Wprowadzenie stanu wyjątkowego w 1975 roku, który trwał do 1977 roku, jest jednym z najbardziej krytykowanych aspektów jej kariery. W tym okresie ograniczono wolność prasy, a wielu przeciwników politycznych zostało aresztowanych.

Stan wyjątkowy

Stan wyjątkowy, wprowadzony z powodu rzekomego chaosu i niepokojów, był postrzegany jako działanie mające na celu utrzymanie władzy przez Indirę. Chociaż niektóre z jej reform, jak redystrybucja ziemi, były dobrze przyjęte, to jednak wiele osób uważało, że stan wyjątkowy był nadużyciem władzy.

Decyzja ta podzieliła społeczeństwo i była jednym z powodów, dla których Kongres Narodowy przegrał wybory w 1977 roku, a Indira została tymczasowo odsunięta od władzy.

Jak zakończyło się życie Indiry Gandhi?

Indira Gandhi została zamordowana 31 października 1984 roku przez dwóch sikhijskich ochroniarzy, co było odwetem za operację Niebieska Gwiazda, mającą na celu stłumienie ekstremizmu sikhijskiego. Jej śmierć wstrząsnęła Indiami i doprowadziła do zamieszek skierowanych przeciwko społeczności sikhijskiej.

Pogrzeb Indiry Gandhi przyciągnął delegacje z całego świata, a jej dziedzictwo nadal budzi kontrowersje i inspiruje kolejne pokolenia. Jej synowie, Sanjay i Rajiv, również zaangażowali się w politykę, ale obaj zginęli tragicznie, co sprawiło, że rodzina Gandhi stała się symbolem zarówno sukcesów, jak i tragedii w polityce indyjskiej.

Co warto zapamietać?:

• Indira Gandhi, urodzona 19 listopada 1917 roku, była pierwszą i jedyną kobietą premierem Indii, a jej dziedzictwo ma ogromny wpływ na współczesne Indie.
• W 1966 roku objęła stanowisko premiera, a jej rządy były naznaczone znacjonalizowaniem banków w 1969 roku oraz wsparciem dla niepodległości Bangladeszu w 1971 roku.
• Wprowadzenie Zielonej Rewolucji umożliwiło Indiom samowystarczalność w produkcji żywności, co poprawiło bezpieczeństwo żywnościowe kraju.
• Stan wyjątkowy w latach 1975-1977, wprowadzony w celu utrzymania władzy, spotkał się z krytyką za ograniczenie wolności prasy i aresztowania przeciwników politycznych.
• Indira Gandhi została zamordowana 31 października 1984 roku, co wywołało zamieszki przeciwko społeczności sikhijskiej i pozostawiło trwały ślad w historii Indii.