Kosiniakowe: dla kogo i jakie są zasady przyznawania?

Data publikacji: 2025-10-20

Kosiniakowe, znane również jako świadczenie rodzicielskie, to forma wsparcia finansowego dla rodziców, którzy nie kwalifikują się do zasiłku macierzyńskiego. Przysługuje nie tylko matkom, ale również ojcom w określonych sytuacjach. Zrozumienie zasad przyznawania tego świadczenia jest kluczowe dla wielu rodzin w Polsce.

Co to jest kosiniakowe?

Kosiniakowe to świadczenie rodzicielskie wprowadzone w 2016 roku, które wspiera rodziców niemających prawa do zasiłku macierzyńskiego. Jego nazwa pochodzi od nazwiska Władysława Kosiniaka-Kamysza, ówczesnego Ministra Pracy i Polityki Społecznej, który był inicjatorem tego projektu. Kosiniakowe jest szczególnie ważne dla osób bezrobotnych, studentów oraz zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych.

Świadczenie to stanowi odpowiednik zasiłku macierzyńskiego dla osób, które nie opłacają składek na ubezpieczenie chorobowe. Wysokość kosiniakowego wynosi 1000 zł miesięcznie i jest wypłacane przez okres zależny od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie:

52 tygodnie – jedno dziecko,
65 tygodni – bliźnięta,
67 tygodni – trojaczki,
69 tygodni – czworaczki,
71 tygodni – pięcioro i więcej dzieci.

Kto może otrzymać kosiniakowe?

Kosiniakowe przysługuje różnym grupom osób, które nie są uprawnione do zasiłku macierzyńskiego. Wśród nich znajdują się:

studentki i studenci,
rolniczki i rolnicy,
osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych (umowa zlecenie, umowa o dzieło), które nie opłacają składek chorobowych,
osoby bezrobotne, zarówno zarejestrowane, jak i niezarejestrowane,
osoby prowadzące działalność gospodarczą, które nie pobierają zasiłku macierzyńskiego.

Świadczenie to jest przyznawane także opiekunom faktycznym oraz rodzinom zastępczym, z wyjątkiem rodzin zastępczych zawodowych, pod warunkiem, że sprawują opiekę nad dzieckiem do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku odroczenia obowiązku szkolnego – do 10. roku życia.

Kiedy kosiniakowe nie przysługuje?

Istnieją sytuacje, w których kosiniakowe nie jest przyznawane. Dotyczy to przypadków, gdy co najmniej jeden z rodziców otrzymuje:

zasiłek macierzyński,
uposażenie macierzyńskie za okres urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego,
świadczenie pielęgnacyjne,
dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem.

Świadczenie rodzicielskie nie przysługuje również, jeśli dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej lub gdy rodzic zaprzestał sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, np. w związku z podjęciem zatrudnienia.

Jak złożyć wniosek o kosiniakowe?

Wniosek o kosiniakowe można złożyć w urzędzie miasta, urzędzie gminy lub ośrodku pomocy społecznej. W przypadku rodziców biologicznych należy to zrobić w ciągu 3 miesięcy od narodzin dziecka. Rodzice adopcyjni oraz opiekunowie faktyczni mają miesiąc od dnia przyznania opieki nad dzieckiem.

Wymagane dokumenty

Aby złożyć wniosek o kosiniakowe, potrzebne są następujące dokumenty:

dowód osobisty,
akt urodzenia dziecka,
dla rodziców adopcyjnych i opiekunów faktycznych – dokument potwierdzający przyznanie prawa do opieki nad dzieckiem.

Jak długo trwa wypłata kosiniakowego?

Świadczenie rodzicielskie wypłacane jest przez okres zależny od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie lub przysposobionych. Dla jednego dziecka okres ten wynosi 52 tygodnie, a dla większej liczby dzieci odpowiednio dłużej. Warto podkreślić, że kosiniakowe nie jest opodatkowane, dlatego rodzic otrzymuje pełną kwotę 1000 zł na rękę.

Jak kosiniakowe wpływa na inne świadczenia?

Kosiniakowe wliczane jest do dochodu branego pod uwagę przy ubieganiu się o inne świadczenia rodzinne, jak specjalny zasiłek opiekuńczy czy świadczenie pielęgnacyjne. Mimo to, można je łączyć z 500+, ponieważ są to różne formy pomocy. Kosiniakowe nie koliduje także z zasiłkiem dla bezrobotnych, pod warunkiem, że dziecko urodziło się w trakcie pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub miesiąc po jego zakończeniu.

Co warto zapamietać?:

Kosiniakowe to świadczenie rodzicielskie w wysokości 1000 zł miesięcznie, przysługujące rodzicom, którzy nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego.

Okres wypłaty kosiniakowego zależy od liczby dzieci: 52 tygodnie dla jednego dziecka, 65 tygodni dla bliźniaków, 67 tygodni dla trojaczków, 69 tygodni dla czworaczków, 71 tygodni dla pięciorga i więcej dzieci.

Świadczenie przysługuje m.in. studentom, osobom zatrudnionym na umowach cywilnoprawnych, bezrobotnym oraz opiekunom faktycznym dzieci do 7. roku życia.

Kosiniakowe nie przysługuje, gdy rodzice otrzymują zasiłek macierzyński, pielęgnacyjny lub inne świadczenia związane z opieką nad dzieckiem.

Wniosek o kosiniakowe należy złożyć w ciągu 3 miesięcy od narodzin dziecka, a wymagane dokumenty to dowód osobisty, akt urodzenia dziecka oraz dokument potwierdzający prawo do opieki dla rodziców adopcyjnych.