Najniższa krajowa jest określana jako płaca minimalna lub wynagrodzenie minimalne. Jest to określana przez państwo najniższa możliwa stawka z pracę w określonym wymiarze czasu. Należy pamiętać, że nie jest uzależniona od kompetencji pracownika oraz innych części wynagrodzenia. Od 1956 roku ta płaca ustalana jest w Polsce.
Pojęcie minimalnego wynagrodzenia i średniej krajowej
Warto zwrócić szczególną uwagę na fakt, że płaca minimalna a średnia krajowa to dwie różne rzeczy. Od lat spore emocje i kontrowersje wywołuje wartość średniej pensji krajowej. Wiele osób traktuje ją jako niewiarygodne odzwierciedlenie sytuacji na rynku pracy. Nie zmienia to jednak faktu, że Polaków bardzo interesuje jej wysokość. Najnowsze badania wskazują, że średnia krajowa w 2022 roku wynosiła 6064,24 zł brutto. To jednak wcale nie świadczy o tym, że powyżej 5000 zł zarabia większość Polaków. W tym artykule wyjaśnimy, dlaczego kwota średniej krajowej jest tak wysoka. Średnia krajowa to po prostu przeciętne wynagrodzenie, które obliczane jest dla danego państwa. Kwota średniej pensji za dany miesiąc jest przedstawiana przez Główny Urząd Statystyczny zazwyczaj w połowie następnego miesiąca. W celu wyliczenia średniej krajowej sumowane są wypłaty z tytułu udziału w zysku, wynagrodzenia osobowe brutto oraz honoraria wypłacane określonym grupom za stosunek umowy o pracę. Później otrzymany wynik należy podzielić przez przeciętną liczbę zatrudnionych w danym okresie. Warto podkreślić, że nie wlicza się osób zatrudnionych za granicą oraz wykonujących pracę nakładczą. W 2022 roku minimalne wynagrodzenie wynosiło 3010 zł brutto, czyli 2363,56 zł netto. Niestety jest to bardzo mało, jeśli weźmiemy pod uwagę obecne ceny. Większość osób pracuje za najniższą krajową. Wysokie ceny oraz opłaty powodują, że ludzie ledwo wiążą koniec z końcem. Warto również wiedzieć, jak obliczyć stawkę za niepełny wymiar czasu pracy. 2257,50 zł brutto wynosi najniższa krajowa na 3/4 etatu, natomiast w przypadku pracy na pół etatu otrzymamy zaledwie 1505 zł brutto, czyli 1181,78 zł netto.
Najniższa krajowa za granicą
Dawniej pracodawca miał prawo obniżyć wynagrodzenie pracownika w pierwszym roku jego pracy maksymalnie do 80%. Te przepisy przestały jednak obowiązywać w 2017 roku i teraz najniższą krajową musi zarabiać nawet nowo zatrudniony pracownik. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że negocjacjom w ramach Rady Dialogu Społecznego podlega każdego roku płaca minimalna. Minimalna stawka godzinowa dla wybranych umów zlecenie została również wprowadzona w 2017 roku. Taka stawka dotyczy przede wszystkim osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Na umowie zlecenie najniższa krajowa stawka godzinowa wynosi 19,70 zł brutto, czyli 13,91 zł netto. Minimalna stawka netto wyniesie również 19,70 zł w przypadku studentów do 26 roku życia, ponieważ ich wynagrodzenie nie jest opodatkowane. Osób pracujących na umowie o dzieło niestety nie dotyczy najniższa krajowa. W takiej umowie przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania określonego dzieła niezależnie od wysiłku oraz czasu, który poświęci. Dzieło może mieć charakter materialny lub niematerialny. Za granicą najniższa krajowa wynosi zdecydowanie więcej. Właśnie dlatego wielu Polaków decyduje się na emigrację w poszukiwaniu lepszego życia. W Niemczech najniższa krajowa wynosi 9,50 euro brutto na godzinę, czyli około 43 zł. W Anglii za godzinę pracy możemy otrzymać 8,91 funta brutto, czyli w przeliczeniu około 46 zł. Bardzo atrakcyjnie prezentują się zarobki w Norwegii, gdzie za godzinę pracy otrzymamy 181,43 koron brutto, czyli około 78 zł.
